10.000 keer goed eten in Leuvense scholen

“We zijn heel blij dat de scholen hier hun schouders onder gezet hebben en uittesten of het mogelijk is om gezonde en duurzame maaltijden aan te bieden op school. Want op school kunnen we kinderen bereiken, hen met gezond eten kennis laten maken en hen ook een goedkope maaltijd aanbieden”, zegt schepen van onderwijs Lalynn Wadera. “Minstens één gezonde maaltijd per dag, daarop heeft elk kind recht. Bovendien draagt een goed gevulde maag bij aan betere schoolprestaties, minder schooluitval en een gezondere levensstijl. De scholen zijn hierin een onmisbare partner, want kinderen brengen er een groot deel van hun tijd door”, vervolgt Schepen Wadera.

Feest voor de 10.000^e maaltijd
​De basisscholen van de Leuvense scholengroep SMD-L hebben het initiatief genomen. Ze zijn met de financiële steun van de stad en de gespecialiseerde begeleiding van Rikolto op zoek gegaan naar een gezondere en duurzamere oplossing voor hun warme maaltijden. Die vonden ze bij de recent opgerichte vzw Foodatelier César.

“Met Foodatelier César kiezen we voor duurzame en zo veel mogelijk lokale producten waarmee we smaakvolle gerechten willen maken die niemand nog wil missen. Daarnaast engageren we ons om alles duurzaam te leveren. Dankzij dit pilootproject kunnen we schoolmaaltijden volgens onze formules klaarmaken en leveren. We geloven dat elk kind recht heeft op minstens één warme en evenwichtige maaltijd per dag. Dat heeft ons overtuigd om hierin mee te stappen en uit te zoeken hoe schoolmaaltijden duurzaam, lekker en betaalbaar kunnen zijn", zegt Tom Berghmans van Foodatelier César.

De eerste nieuwe maaltijden kwamen op tafel in de week na de herfstvakantie. Intussen hebben ze al meer dan 10.000 borden gevuld. Om dat te vieren organiseerde Foodatelier César ​ een kookworkshop voor leerlingen, ouders en reftermedewerkers van de scholen. Door zelf mee in de kookpotten te roeren, ​ maken de kinderen niet enkel kennis met nieuwe ingrediënten ​ maar leren ze ook hoe alles uiteindelijk op hun bord terechtkomt.

Kennismaken met nieuwe smaken ​
​Met Foodatelier César werd bewust gekozen voor een echte wereldkeuken: van Belgische klassiekers in een vegetarisch jasje en pasta’s tot tajines, curry’s en Thaise noedelschotels. Steeds met aandacht voor een evenwichtige samenstelling en zo veel mogelijk op basis van lokale, seizoensgebonden producten.

“Het is een serieuze verandering, maar we vinden dat we als scholen een voorbeeldfunctie hebben om onze ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te houden”, aldus Jan Leenaerts, coördinerend directeur van de scholengroep. “Dan helpt het om minder vlees te eten en zoveel mogelijk met lokale, seizoensgebonden ingrediënten te werken. Bovendien zijn onze maaltijden, die volledig vegetarisch zijn, toegankelijker voor leerlingen met diverse achtergronden.” ​

Gezond, duurzaam én betaalbaar
​Belangrijk is dat de maaltijden ook voor alle leerlingen betaalbaar zijn. De scholengroep krijgt daarvoor een financiële steun ​ van de stad. Hierdoor kunnen ze werken met een sociaal tarief, zodat élke leerling toegang heeft tot goed eten.

Eten en meer
​Naast de maaltijden zelf, zetten de scholen ook in op ‘samen leren over gezonde voeding’. Want als het niet ingebed is in een algemene cultuurverandering in de school, dan zal de impact niet langdurig zijn. ​ “Een gezond, duurzaam en toegankelijk voedingsaanbod, dat vraagt een schoolbrede aanpak, onze ‘Whole School Food Approach’”, legt Naomi Dries (Rikolto) uit. Hiervoor kan Rikolto niet alleen terugvallen op jarenlange praktijkervaring, maar wordt via het project SchoolFood4Change ook inspiratie opgedaan bij 15 andere Europese steden.

Het pilootproject met de scholen van SMD-L toont mooi hoe de verschillende aspecten met elkaar verbonden zijn en elkaar kunnen versterken. “Het project vertrok vanuit een sterke visie van de directies”, licht Naomi toe, “Betrokkenheid van onder andere ouders, keukenpersoneel en brugfiguren zijn cruciaal. De samenwerking tussen de scholen en Foodatelier César biedt bovendien allerlei mogelijkheden om eventueel in de toekomst events met ouders of educatieve workshops te organiseren.” 

Kinderen en ouders betrekken
​De scholen zelf zijn alvast erg enthousiast, zowel over het project als de maaltijden zelf. Bij sommige leerlingen zijn al die nieuwe smaken en texturen nog wat wennen. In Sint-Jan organiseerde Rikolto daarom een workshop met leerlingen van de lagere school, zodat ze konden aangeven wat ze wel en niet lekker vinden. “Het is enorm belangrijk dat we naar hen luisteren”, benadrukt Femke Van Vaerenbergh (Rikolto). “Zo kunnen we met hen in gesprek gaan over het belang van goed eten, en kunnen we drempels wegwerken zodat iedereen ten volle kan genieten van al dat lekkers. We bekijken nu samen met de scholen en cateraar hoe we leerlingen én ouders structureler bij de maaltijden kunnen betrekken.”

Toekomst
​De pilootfase van het project rond de vernieuwde warme maaltijden loopt in juni ten einde. Rikolto zal het samen met alle betrokkenen grondig evalueren en op basis hiervan beleidsaanbevelingen formuleren voor stad Leuven. “We willen hieruit lessen trekken om tot een haalbare piste te komen en hopelijk nog meer Leuvense scholen enthousiast te krijgen. We willen dat elk kind minstens één gezonde maaltijd per dag kan eten”, besluiten Rikolto en stad Leuven.