Bijna 1 jaar corona: de impact op de Leuvense economie

“De cijfers tonen ons duidelijk dat corona een economische impact heeft op Leuvense ondernemingen. De verschillen tussen bedrijven en  sectoren zijn groot en de schade is nog niet voor elk bedrijf zichtbaar. Het is daarom absoluut belangrijk om de evolutie van de cijfers nauwgezet te blijven volgen. Tegelijkertijd willen we blijven luisteren naar de bedrijven, want achter de cijfers zitten mensen en persoonlijke situaties en die willen we echt horen”, zegt schepen van economie Lalynn Wadera.

 “Vooral bij onze horeca-uitbaters hakte de crisis er duidelijk stevig in”, vult schepen van handel Johan Geleyns aan. “Door weerom de verplichte sluiting ontstaat een groot cashflowprobleem, terwijl hun zaak voor de crisis wel gezond was. Dat vraagt veel van hun mentale draagkracht. Ook de handelaars kampen met onzekerheid. Krijgen zij bijvoorbeeld aangekochte kledingvoorraden nog verkocht, als hun klanten voorlopig geen gelegenheid hebben om ze te dragen?”

De eerste cijfers

• Bij bedrijven lijkt de impact voorlopig grotendeels beperkt. Van in totaal 13.085 bedrijven (inclusief eenmanszaken), ondervindt 55 procent weinig tot geen impact. 17 procent zit wel in grote moeilijkheden. 2.000 bedrijven die nu in grote moeilijkheden zitten waren nog gezond voor de coronacrisis. Daarnaast waren 423 bedrijven al in acute nood voor de crisisperiode.
• 39 procent van de horecasector lijdt zwaar en ook bij de handelszaken zit 21 procent in grote moeilijkheden. In beide sectoren was zo’n 80 procent nog gezond voor de crisisperiode.
• Er kwamen sinds het begin van de coronacrisis méér bedrijven of zelfstandigen bij (959) dan er zijn gestopt (419). Ook bij de 769 handelszaken in Leuven zijn sinds de eerste lockdown in maart 77 starters, terwijl 40 zaken gestopt zijn. Daar ging het vaak over logische stopzettingen, zoals een overname of een zelfstandige die met pensioen ging.

Een vertekend beeld
De cijfers geven een vertekend beeld van de faillissementen, want de federale regering legde een moratorium op om een totale coronashock in de economie te vermijden. Bedrijven die voor de coronacrisis nog gezond waren en die nu schulden hebben opgebouwd, zijn tot en met 31 januari beschermd tegen een faillissement. Ook de kleine groep ondernemingen die voor de crisisperiode op een sluiting afstevenden, overleeft nu dankzij steunmaatregelen. Zonder steun- en beschermingsmaatregelen zouden meer ondernemingen in de problemen zitten. De impact van de federale beslissing om het moratorium niet te verlengen en te vervangen tot een gemakkelijker toegang tot de procedure van de gerechtelijke bescherming, is nog onbekend.

Leuvense steun aan ondernemingen
Aanvullend op de federale en Vlaamse steunmaatregelen werkt de stad initiatieven uit op maat van haar ondernemingen. De nood aan ondersteuning varieert per sector. De uitdagingen voor grote of internationale ondernemingen zijn immers anders dan voor starters of lokale handelaars of horeca-uitbaters.

De stad blijft zich inzetten om Leuven op de kaart te zetten als dè referentie voor gezondheidszorg, creatief ondernemerschap en technologie. “Zo blijft Leuven ondernemers en bedrijven aantrekken om hier te investeren en werkgelegenheid te creëren. Als  Europese hoofdstad van innovatie kunnen we bedrijven aantrekken en Leuven Mindgate blijft zijn rol spelen om de brug tussen Leuvense bedrijven onderling en met de wijde buitenwereld te bouwen”, zegt schepen van economie Lalynn Wadera.

Daarnaast zal stad Leuven inzetten op voldoende en aantrekkelijke ruimte voor ondernemingen. “We voorzien extra ruimte voor kenniseconomie in Leuven Noord en voor creatief ondernemen aan de Vaart, maar ook de werken aan het wetenschapspark in Haasrode staan op de agenda. Zo zullen bedrijven en sectoren weer kunnen bloeien, wat dan weer voor werkgelegenheid zorgt”, zegt schepen Wadera.

Een probleem van cashflow
Bij handel en horeca geldt vooral een probleem van cashflow, en dat is niet eenvoudig te overbruggen zegt schepen van handel Johan Geleyns: “De Vlaamse en federale overheden voorzagen al tussen 5,7 miljoen en 10,9 miljoen euro steun. Maar volgens Graydon is er tussen 13 miljoen en 19 miljoen euro nodig. Lokale overheden kunnen dat gat onmogelijk dichten. We staan wel opnieuw klaar om samen met Liefst Leuven maximaal in te zetten op beleving in en rond de stad, om mensen naar de lokale handel, horeca en cultuur te leiden.”

Stad steunt handel en horeca
Intussen schrapte de stad alvast ook dit jaar de terrastaks en staat ze opnieuw uitgebreide terrasvergunningen toe, om horeca-uitbaters te ondersteunen bij een heropening.

“Ik wil ook benadrukken dat het belangrijk blijft om met elkaar in gesprek te gaan. Want we hebben elkaar meer dan ooit nodig. Leuven is en blijft een partner van de horeca en we kijken uit naar een betere tijd, zeker met de zomerperiode en het WK wielrennen aan de horizon”, zegt Johan Geleyns nog.

“Wat betreft de promotaks, dat geld vloeit rechtstreeks terug naar de handelaars om promo te maken”, legt schepen Geleyns uit. “De promotaks is in feite een lidgeld voor handelaarsvereniging Liefst Leuven. Bovendien legt de stad een identiek bedrag bij! De promotaks is ontstaan om te vermijden dat slechts enkele handelaars betaalden voor acties waarvan iedereen profiteerde, en op deze manier zorgen we ervoor dat elke handelaar een eerlijke bijdrage betaalt aan de vele activiteiten die lokaal winkelen promoten.”

Begeleiding naar werk en sociale economie
Schepen van werk Johan Geleyns: “25 procent van de Leuvense werknemers werkt in een onderneming die ernstige impact ondervindt. We moeten hier dus zeker op inzetten. De stad sloot bovendien een samenwerking af met VDAB. Daarmee zullen we daadkrachtig beleid voeren om de gevolgen van de coronacrisis op de arbeidsmarkt te ondersteunen.”

Schepen van economie Lalynn Wadera voegt toe: “We zetten ook sterk in op sociale economie. De draagkracht van wie niet terecht kan op de reguliere arbeidsmarkt werd enorm op de proef gesteld. We verwachten een grote nood aan extra begeleiding.”

Ondersteuning
In april komt de stad met een begrotingswijziging. Daarin zal verdere ondersteuning voor de Leuvense economie, handel en horeca vervat zitten.