Stadhuis van Leuven is klaar voor de toekomst

"We willen het stadhuis klaarmaken voor de toekomst, met een grondige restauratie en verbouwing, met bijzonder veel respect voor het erfgoed. Zo wordt het stadhuis opnieuw dé plek om het verleden, het heden en de toekomst van Leuven te ontdekken”, zegt burgemeester Mohamed Ridouani. “Het zal een plek worden waar de verhalen van Leuven en het stadhuis de hoofdrol spelen voor een breed publiek.”

Eind 2024 starten de herbestemmings- en restauratiewerken en sluit het stadhuis voor enkele jaren de deuren. In 2029 opent het stadhuis opnieuw om Leuvenaars en bezoekers van over heel de wereld te verwelkomen.

Kloppend hart vol verhalen en ideeën
​De toekomstige invulling bestaat uit een volwaardige en vernieuwende bezoekersbeleving die de prachtige historische ruimtes, de rijke erfgoedcollecties en de verhalen van de stad ontsluit. Daarnaast komt er in het stadhuis een werk-, toon- en denkplek rond actuele stadsthema’s en maatschappelijke uitdagingen. Zo bouwen Leuvenaars, verenigingen en experten samen aan de stad van morgen en wordt het stadhuis – meer dan ooit – hét symbool van Leuven als huis van de stad.

Het stadhuis behoudt zijn politieke en ceremoniële functies: de gemeenteraad gaat er elke maand door, huwelijken kunnen er als vanouds plaats vinden en het blijft een plek van ontvangst en ontmoeting. Daarnaast komt er ook een horecazaak in de Naamsestraat.

Definitief ontwerp
​De stad Leuven deed de afgelopen jaren grondig onderzoek samen met het ontwerpteam aNNo Architecten en FELT architecture & design, dat in 2020 met een gedurfd en doordacht voorstel de Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester won. Vandaag is het definitief ontwerp klaar.

“Het herbestemmingsproject van het stadhuis is van uitzonderlijk belang voor de stad en haar inwoners en haar bezoekers”, verduidelijkt Carl Devlies, schepen van onroerend erfgoed. “We streven met de herbestemming dan ook grote ambities na. Het ontwerp en de ingrepen moeten met elkaar in balans zijn en het verhaal moet kloppen. Toegankelijkheid, brandveiligheid en duurzaamheid in combinatie met de symbolische en hoge erfgoedwaarde zijn in het ontwerpproces richtinggevend gebleken om van het stadhuis een open huis te maken.”

Restaureren voor de toekomst ​
​Het stadhuis krijg een zorgvuldige en kwalitatief hoogstaande restauratie. “Het stadsbestuur kiest er uitdrukkelijk voor om alle publieke ruimtes piekfijn te restaureren, zoals dat ook gebeurde voor de historische salons van het Achterhuis”, benadrukt schepen Devlies. “Het stadhuis is dan ook meer dan het wereldberoemde gotische Voorhuis: het is een complex bouwblok met verschillende historische huizen. Eeuwenlang is eraan gebouwd en verbouwd, telkens in andere periodes en in andere stijlen.” ​

Voor alle interieurs en meubilair werd een uitgebreid bouwhistorisch onderzoek uitgevoerd. Daardoor ontstond er een gedetailleerd beeld van de complexe bouwgeschiedenis. “Dankzij die inzichten kunnen we voor elk onderdeel en elk interieur de erfgoedwaarde bepalen en doordacht beslissen wat we behouden, versterken, of waar we moeten ingrijpen”, zegt schepen Devlies.

Het ‘Voorhuis’ zal er weer als nieuw uitzien: de gevel wordt gereinigd en beschadigde standbeelden worden gerestaureerd. De wandelzaal en de gemeenteraadszaal zijn ontworpen in de 19e eeuw en erg waardevol. Die blijven bewaard. Andere ruimten, zoals de vroegere collegezaal en bureau van de burgemeester vormen een mooi 18e-eeuws geheel en zullen volgens deze periode gerestaureerd worden, inclusief de schilderijen en de lambriseringen. Ook het Vrijthof, de binnentuin van het stadhuis, opnieuw aangelegd als groene ontmoetingsplek en publiek toegankelijk gemaakt.

Geïntegreerde antichambre
​De complexiteit van het gebouw, en de bijhorende wirwar van gangen en trappen, maken dat het niet voor iedereen toegankelijk is. Om dat op te lossen komt er een antichambre, met een toegankelijk onthaal en plaats voor liften en trappen die de verschillende ruimtes in het stadhuis met elkaar verbinden. Het is de meest zichtbare ingreep in het ontwerp.

In de antichambre komt het onthaal en de balie van Visit Leuven. Op de verdiepen vindt de bezoeker informatie over het stadhuis en de stad. Op het bovenste verdiep komt er een stadsbalkon, waar de prachtige gevel van het stadhuis van dichtbij bewonderd kan worden.

De antichambre is geïnspireerd door haar omgeving. De achthoek, maar ook het verfijnde maaswerk zijn gebaseerd op de vormen die terug komen in het Voorhuis op de tweede verdieping, de torens van het Tafelrond en het schip van de Sint-Pieterskerk.