Week tegen Pesten: kijk mee binnen in Leuvense KIVA-scholen

“De preventiedienst zorgde ervoor dat het Netwerk Kies Kleur tegen Pesten de Week tegen Pesten formeel aftrapte in Leuven, en stelde educatieve pakketten rond pesten ter beschikking van scholen. Daarnaast ondersteunt de stad scholen om pesten aan te pakken”, zegt schepen van onderwijs Lalynn Wadera.  “Want pesten kan voor ons echt niet, het slaat diepe wonden.”  Stad Leuven koos daarom een aantal jaar geleden voor een positieve benadering in de strijd tegen pesten. In plaats van te zoeken naar manieren om het pesten aan te pakken, in te grijpen in het conflict, wilde de stad scholen helpen om vooral te werken aan een algemeen positief klimaat in de scholen. Deze Finse methodiek, die KIVA heet (wat ‘fijn’ betekent) biedt scholen handvaten om constructief te reageren op pestsituaties. “Met KIVA geloven we dat wie zich verbonden voelt op school, minder zal pesten”, aldus schepen van onderwijs Lalynn Wadera.

KIVA in Leuven
Negen Leuvense basisscholen stapten intussen in een opleidingstraject om de KIVA-methodiek in hun klas, het team en op de speelplaats te brengen. Ook ouders worden hierbij betrokken. De stad financierde mee het opleidingstraject.  “Uit onderzoek is al gebleken dat dankzij deze benadering minder kinderen gepest worden. Ook bij de Leuvense KIVA-scholen hoor ik positieve echo’s. Leerlingen leren spreken over gevoelens én grenzen en leerkrachten leren ook de mooie momenten op de speelplaats vastpakken ”, zegt schepen Wadera.

Binnenkijken in enkele KIVA-scholen
Hoe KIVA concreet vorm krijgt in de scholen is heel divers. Zo is er bijvoorbeeld een ‘KIVA-boom’ in enkele scholen. Leerlingen bespreken in de klas hoe zij wensen om te gaan met groepsdruk, sociale media, pestgedrag. Bij een gezamenlijk moment aan de KIVA-boom delen de klassen nadien hun ideeën met elkaar.

Een meldpunt voor pestgedrag is een ander voorbeeld dat scholen ingevoerd hebben. Naast het laagdrempelig melden van een situatie via een brievenbus plaatsen enkele scholen nu ook een pestknop op hun website. Leerlingen en ouders kunnen daar via een online-invulformulier een pestsituatie melden. ‘Dat kan gaan over een eigen pestsituatie of over pestgedrag dat ze gezien hebben. Want dankzij KIVA in onze school merken we dat leerlingen alerter zijn voor pestgedrag’, klinkt het bij de scholen.

Daarnaast zijn er in elke school ook heel unieke initiatieven. De basisschool Heilig Hart in Heverlee ontving dit jaar een erkenning van het Netwerk Kies Kleur tegen Pesten voor het KIVA-beleid dat zij uitrollen. Zij hebben bijvoorbeeld een ZEN-klas. Kinderen kunnen daar tijdens de lange middagspeeltijd terecht. Er is maar één regel: het moet er muisstil zijn. Ze kunnen daar rustig lezen, schaken of een smartgame spelen. “We zijn met meer dan 600 leerlingen. We merkten dat de middagspeeltijd te druk was en lang duurde, wat vaak leidde tot ruzies. Nu zijn er veel minder conflicten en kunnen we in de namiddag de lessen terug starten’, zegt zorgcoördinator Nathalie Smet.

Don Bosco in Heverlee organiseert vier maal per jaar een KIVA-activiteit tijdens de speeltijd. Groepjes leerlingen van diverse leeftijden leren nieuwe spelen kennen die ze nadien tijdens de speeltijd zelf kunnen spelen. Zo krijgt de speeltijd een verbindende, zinvolle en gestuurde invulling. “We voelen dat die activiteiten het samenhorigheidsgevoel in de school versterken”, zegt zorgcoördinator Shirley Daenens.

Ook de Mozaïek in Kessel-Lo zet in op verbindende activiteiten. Zo gingen ze dit schooljaar allemaal samen schaatsen. De grote kinderen hielpen de kleine kinderen hun eerste stapjes op het ijs te zetten. En tijdens de Week tegen Pesten stond alles in het teken van complimenten geven. Kinderen kregen kaartjes waarmee ze aan elkaar, de leerkrachten en ouders complimentjes konden uitdelen. Als er 2.000 kaartjes uitgewisseld zijn, zal de directie zich als tegenprestatie verkleden als WC-madam en mee waken over de netheid van de toiletten. ‘Met wat creativiteit kan je veel leuke dingen doen en tegelijk nobele doelen bereiken’, zegt zorgcoördinator Pieter Indesteege.

Klaar voor de volgende stap
“De KIVA-scholen zijn helemaal op dreef. We zijn als stad enorm fier op hun engagement en hun motivatie om daarin te blijven groeien. Ik voel dat ze klaar zijn om hun eigen weg uit te stippelen. We bekijken als stad hoe we hen daarin verder kunnen ondersteunen”, besluit schepen Wadera.